ഇന്ത്യന് ബഹിരാകാശചരിത്രത്തില് പുതിയ അധ്യായം രചിച്ച് ചന്ദ്രയാന് 3 ലാന്ഡര് മൊഡ്യൂള് ചന്ദ്രനില് ഇറങ്ങി. വൈകിട്ട് 6.03നായിരുന്നു ലാന്ഡിങ്. ഇതിനുമുന്പു ചന്ദ്രനില് ഇറങ്ങിയിട്ടുള്ള യുഎസ്, സോവിയറ്റ് യൂണിയന്, ചൈന എന്നീ രാജ്യങ്ങള്ക്കൊപ്പം ഇതോടെ ഇന്ത്യയുടെ പേരും എഴുതിച്ചേര്ക്കപ്പെട്ടു. ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തില് ഇറങ്ങുന്ന ആദ്യ രാജ്യവുമായി. ചാന്ദ്രദൗത്യം വിജയകരമെന്ന് ഐഎസ്ആര്ഒ എക്സ് പ്ലാറ്റ്ഫോമില് കുറിച്ചു.
വൈകിട്ട് 5.45 നു ചന്ദ്രോപരിതലത്തില്നിന്ന് ഏകദേശം 25 കിലോമീറ്റര് ഉയരത്തില് വച്ചാണ് ഇറങ്ങല് പ്രക്രിയ തുടങ്ങിയത്. ലാന്ഡറിലെ 4 ത്രസ്റ്റര് എന്ജിനുകള് വേഗം കുറച്ചു സാവധാനം ഇറങ്ങാന് സഹായിച്ചു. 25ന് ലാന്ഡര് മൊഡ്യൂളിന്റെ ഉള്ളിലുള്ള റോവര് ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലിറങ്ങും. ബ്രിക്സ് ഉച്ചകോടിക്ക് ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയില് എത്തിയ പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി ലാന്ഡിങ് തത്മസയം വെര്ച്വലായി കണ്ടു.
ബെംഗളൂരുവിലെ ഐഎസ്ആര്ഒ ടെലിമെട്രി, ട്രാക്കിങ് ആന്ഡ് കമാന്ഡ് നെറ്റ്വര്ക്കിനു (ഇസ്ട്രാക്) കീഴിലെ മിഷന് ഓപറേഷന്സ് കോംപ്ലക്സിലാണ് ചന്ദ്രയാന് 3ന്റെ ലാന്ഡിങ് നിരീക്ഷിച്ചത്. പേടകത്തിന്റെ ആന്തരികഘടകങ്ങള് ഉള്പ്പെടെ മിഷന് ഓപറേഷന്സ് കോംപ്ലക്സിലെ ഗവേഷകര് പരിശോധിച്ചു വിലയിരുത്തിയിരുന്നു. എന്തെങ്കിലും പ്രശ്നമുണ്ടെങ്കില് ഓഗസ്റ്റ് 27ലേക്ക് ലാന്ഡിങ് മാറ്റാനായിരുന്നു തീരുമാനം. എന്നാല് അതു വേണ്ടി വന്നില്ല.
ചന്ദ്രോപരിതലത്തില്നിന്ന് 30 കിലോമീറ്റര് ഉയരത്തിലേക്ക് ലാന്ഡറിനെ എത്തിക്കുന്നതായിരുന്നു ആദ്യപടി. അവിടെവച്ച് പവേഡ് ബ്രേക്കിങ് ഘട്ടത്തിലേക്ക് എത്തി നാല് ത്രസ്റ്റര് എന്ജിനുകളും ഒരുമിച്ച് പ്രവര്ത്തിപ്പിച്ചു. റെട്രോ ഫയറിങ് എന്ന സാങ്കേതികതയാണ് ഇവിടെ ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയത്. പേടകത്തെ മുന്നോട്ടു കുതിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഊര്ജം നല്കുന്നതിനു പകരം, വിപരീത ദിശയിലേക്ക് റോക്കറ്റ് പ്രവര്ത്തിച്ചു. അതോടെ ലാന്ഡറിന്റെ വേഗം കുറഞ്ഞു. പതിയെപ്പതിയെ ഇത്തരത്തില് വേഗം കുറച്ചുകൊണ്ടു വന്നു.
ചന്ദ്രന്റെ ഗുരുത്വാകര്ഷണബലം അതിന്റെ എല്ലാ ശക്തിയോടെയും പേടകത്തിനു നേരെ പ്രയോഗിക്കപ്പെട്ടത് ഈ സമയത്താണ്. എന്നാല് എന്ജിനുകള് കൃത്യമായ ആനുപാതത്തില് ജ്വലിപ്പിച്ച് വേഗം നിയന്ത്രിച്ചുകൊണ്ടേയിരിന്നു. അതുവരെ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിന് തിരശ്ചീനമായി (വീൃശ്വീിമേഹ) സ!ഞ്ചരിച്ചിരുന്ന പേടകം ഇതിനോടകം ലംബമായി (്ലൃശേരമഹ) സഞ്ചരിക്കാന് ആരംഭിച്ചു. ഈ ഒരു ഘട്ടത്തിലായിരുന്നു ചന്ദ്രയാന് 2 പാളിയതും നിയന്ത്രണം നഷ്ടപ്പെട്ട് ചന്ദ്രോപരിതലത്തില് ഇടിച്ചിറക്കിയതും. അതിനാല്ത്തന്നെ അതീവസൂക്ഷ്മതയോടെയാണ് ഇത്തവണ വേഗനിയന്ത്രണം.
6.8 കിലോമീറ്റര് ഉയരത്തിലേക്ക് പേടകത്തെ എത്തിച്ചതോടെ രണ്ട് എന്ജിനുകളുടെ പ്രവര്ത്തനം നിര്ത്തിവച്ചു. നിയന്ത്രണം നഷ്ടപ്പെടാതെ താഴേക്ക് പതിയെപ്പതിയെ പേടകം വരാന് തുടങ്ങി. ചന്ദ്രോപരിതലത്തിന് 150–100 മീറ്റര് ഉയരെ വരെയെത്തി. അവിടെവച്ചാണ് ചന്ദ്രോപരിതലം സ്കാന് ചെയ്യാനുള്ള ക്യാമറകളും സെന്സറുകളും പ്രവര്ത്തിക്കാന് തുടങ്ങിയത്. ലാന്ഡിങ്ങിനായുള്ള സ്ഥലത്ത് എന്തെങ്കിലും തടസ്സങ്ങളോ കുന്നോ കുഴിയോ ചെരിവോ ഉണ്ടോയെന്നെല്ലാം പരിശോധിച്ചു. സുരക്ഷിതമായ ലാന്ഡിങ് സ്ഥലം കണ്ടെത്തി അവിടേക്ക് നാലു കാലില് സോഫ്റ്റ് ലാന്ഡിങ് നടത്തുകയായിരുന്നു പദ്ധതി. പിന്നീട് ലാന്ഡറിന്റെ പാനല് തുറന്ന് റോവര് പുറത്തേക്കെത്തിയതോടെ പദ്ധതി വിജയകരം.